Druga banjalučka operacija

⚔️ 0. 9. 1944. U San. Mostu formirana 1, i 2. eskadrila 5. udarnog korpusa NOVJ. Eskadrile su formirane od aviona koje su jedinice 5. udarnog korpusa zaplenile na aerodromu u s. Zalužanima za vreme druge banjolučke operacije.

⚔️ 5. 9. 1944. Delovi 39. divizije 5. udarnog korpusa NOVJ odbili napad jedne nemačke čete iz s. Ivanjske ka s. Šušnjarima (kod Banje Luke), nanevši joj gubitke od 14 mrtvih, 20 ranjenih i 2 zarobljena vojnika i zaplenivši 4 puške, 1 pištolj, 8 ručnih bombi i 800 metaka. Gubici delova 39. divizije: 1 ranjen borac.

⚔️ 13. 9. 1944. iz s. Ivanjske (Kod Banje Luke) jedan uomobranski bataljon, sa svom opremom, prešao na stranu jedinica 4. udarne divizije NOVJ.

⚔️ 15. 9. 1944. Delovi 4. udarne divizije 5. udarnog korpusa NOVJ izvršili napad i zauzeli ustaško-domobransko uporište s. Ivanjsku (kod Banje Luke).

⚔️ 15. 9. 1944. VŠ NOV i POJ uputio direktivu Štabu 5. udarnog korpusa: ispitati jačinu neprijateljskih snaga u Travniku i, ako su ove slabe, zauzeti grad; na Banju Luku ne vršiti napad ako Štab korpusa nije siguran u uspeh; orijentisati izvesne snage prema Sarajevu, da bi one, s jedinicama 3. udarnog korpusa, eventualno zauzele taj grad i, na taj način, sprečile da u njemu uzmu vlast, posle povlačenja nemačkih snaga, četnici, ustaše ili drugi kontrarevolucionari; rasporediti domobranske jedinice koje su prešle na stranu NOVJ.

⚔️ 16. 9. 1944. Kod s. Krmine (blizu Banje Luke) delovi 39. divizije 5. udarnog korpusa NOVJ sukobili se sa grupom od 800 četnika i naneli joj gubitke od 20 mrtvih i 31 ranjenog, a sami imali 1 mrtvog i 1 ranjenog.

⚔️ 17. 9. 1944. Delovi 39. divizije 5. udarnog korpusa NOVJ napali neprijateljsko uporište u s. Petričevcu i ustaško-domobransku kolonu (jačine 340 vojnika) kod s. Motike i s. Dragočaja (blizu Banje Luke), nanevši neprijatelju gubitke od 18 mrtvih i 27 ranjenih i zaplenivši 7 pušaka, 600 metaka i 5 ručnih bombi, a sami imali 3 mrtva i 15 ranjenih boraca.

⚔️ 17. 9. 1944. Delovi 4. udarne divizije 5. udarnog korpusa NOVJ zauzeli s. Klašnice (kod Banje Luke). Na njihovu su stranu tada prešla 172 domobrana sa 1 minobacačem, 12 p. mitraljeza, 10 automata, 140 pušaka, 20 pištolja i 15.000 metaka.

⚔️ 18. 9. 1944. Otpočela druga banjolučka operacija 5. udarnog korpusa NOVJ protiv nemačkih, ustaško-domobranskih i četničkih snaga (ukupne jačine oko 15.000 vojnika) s ciljem da se zauzme prostorija Banja Luka - Bos. Gradiška - Kotor Varoš. Posle trodnevnih borbi zauzeta je skoro cela Banja Luka, izuzev utvrđenja Kaštel. Međutim, neprijatelju je stiglo pojačanje, pa grad nije potpuno zauzet, a operacija se završila tek 27. septembra. Gubici neprijatelja: velik broj mrtvih; a predalo se ili je zarobljeno 3.366 vojnika. Zaplenjene su velike količine naoružanja i druge ratne opreme. Gubici 5. udarnog korpusa NOVJ: 154 poginula, među kojima i zamenik komandanta 13. krajiške udarne brigade Nikola Bokan, narodni heroj.

⚔️ 18. 9. 1944. Jedinice 5. udarnog korpusa NOVJ slomile spoljnu odbranu Banje Luke i okružile neprijatelja u dve odvojene grupe: u centru grada i u Kaštelu.

⚔️ 18. 9. 1944. Osamnaesta srednjobosanska udarna brigada 53. udarne divizije NOVJ zauzela s. Trapiste i most na Vrbasu kod ušća r. Vrbanje i očistila deo Banje Luke do Vojne bolnice.

⚔️ 18. 9. 1944. Četrnaesta srednjobosanska udarna brigada 53. udarne divizije NOVJ zauzela s. Vrbanju, gde joj se predala četa domobrana, i Rebrovački most i produžila napad ka centru Banje Luke, gde je očistila rejon oko Šumske uprave i napala neprijatelja u Gimnaziji.

⚔️ 19. 9. 1944. Trinaesta krajiška udarna brigada 39. divizije NOVJ zauzela predgrađe Lauš, prodrla u Banju Luku i uništila neprijatelja u zgradama žandarmerijskog puka i železničke stanice.

⚔️ 20. 9. 1944. Jedinice 5. udarnog korpusa NOVJ likvidirale čvor neprijateljske odbrane u centru Banje Luke (izuzev Kaštel).

⚔️ 20. 9. 1944. Trinaesta krajiška udarna brigada (bez jednog bataljona) 39, divizije NOVJ, uz sadejstvo jednog bataljona 18. srednjobosanske udarne brigade 53. udarne divizije NOVJ, zauzela aerodrom Zalužane (kod Banje Luke). U tom rejonu su zarobljeni nemački general fon Devic i zapovednik ustaške policije u Banjoj Luci Gutić.

⚔️ 27. 9. 1944. VŠ NOV i POJ naredio Štabu 6. korpusa NOVJ: dejstvima izvesnih delova toga korpusa u rejonu Bosanske i Nove Gradiške olakšati borbe jedinica 5. udarnog korpusa NOVJ oko Banje Luke; izvestiti da li neprijatelj prikuplja snage u Bos. Gradiški, Novoj Gradiški, Slav. Brodu i Derventi. Ujedno ga obavestio da se priprema napad na Bosansku Gradišku.

⚔️ 28. 9. 1944. U rejonu s. Klašnica spojile se nemačke borbene grupe -Panvic- i -Rudno-, zatim produžile dejstva ka Banjoj Luci i deblokirale posadu. Jedinice 5. udarnog korpusa NOVJ povukle su se s linije Banja Luka - Bos. Gradiška na istočne padine pl. Kozare i u okolini Banje Luke.